Het behalen van de doelen voor jouw organisatie kun je zien als beklimmen van een berg. Het doel: de top van de berg. Er zijn duizend-en-een manieren om de berg te beklimmen, maar wat is de beste?
De beste manier?
Ik zal maar meteen met de deur in huis vallen. Er is niet de beste manier om je doelen te bereiken. En als die er al zou zijn, is het niet kosteneffectief om deze methode te ontdekken voor je aan de slag gaat.
Sterker nog, de beste manier om aan de slag te gaan kan veranderen door de tijd, en kan sterk verschillen per onderdeel in de organisatie. Het is niet voor niets dat Agile werken in deze tijd razendpopulair is. De beste manier verandert continu, en bij kunnen sturen is waardevoller dan uitgebreid onderzoeken wat het beste plan is.
Alle medewerkers en afdelingen micro-managen op acties om organisatie doelen te bereiken werkt dan ook vaak niet. Door acties vooraf te formuleren en de afdeling slechts als uitvoerorgaan te zien loop je het risico dat medewerkers niet meer aanhaken, en worden acties juist trager gedaan in plaats van sneller.
Maar hoe bepaal stuur je dan wel? En hoe zorg je dat alle afdelingen bijdragen aan de doelen van de organisatie?
Dit kan door te sturen op richting en resultaat, in plaats van acties. Zoals wordt aangegeven in “Van goed naar excellent onderwijs”: “Als visie en missie helder zijn en er sprake is van een gezamenlijk gedragen ambitie, mag iedereen de berg van een andere kant beklimmen.”
Een gezamenlijk gedragen ambitie
Een randvoorwaarde voor deze manier van sturen is dat de doelen van de organisatie gedragen worden door de gehele organisatie. Ofwel, er moet een duidelijke richting zijn en doelen en resultaten moeten geformuleerd zijn in lijn met deze doelen.
Maar dat niet alleen. Er moet ook daadwerkelijk gestuurd worden op basis van deze ambities. Tijdens de waan van de dag wordt soms vergeten waarom de doelen belangrijk zijn, terwijl juist dit van cruciaal belang is voor deze vorm van sturing.
In eerder genoemd boek legt Frenk Saarloos uit hoe de A3 methodiek hem geholpen heeft om deze gezamelijke ambitie binnen zijn school vorm te geven. En hoe hij A3 als dashboard gebruikt om op basis van de ambitie te monitoren.
Elke afdeling zijn eigen implementatie
Wanneer er draagvlak is voor de doelen, stel je afdelingen in staat om op hun eigen manier invulling te geven. Ze kunnen hun eigen acties formuleren, en zelf bepalen hoeveel, en op welke manier zij een bijdrage geven aan de doelen.
Per afdeling kun je zo sturen op doelen, in plaats van te micro-managen op acties die gedaan moeten worden. Zo creëer je niet alleen meer draagvlak, je geeft ook gestructureerd meer verantwoordelijkheden aan de afdelingen. Dat is nou echt effectief leiderschap.